A. German - Gori, gori moya zvezda

March of the defenders of Moscow

March of Soviet Tankists

March of Stalin's Artillery

Ουδείς σε βιάζει άμα δεν του κουνάς τον κώλο σου...

Σε μεγάλη αμηχανία βρίσκεται η κυβέρνηση. Αρα θα γίνει πιοεπικίνδυνη.

Οταν μάλιστα την αμηχανία συνοδεύει η ανοησία, αρχίζουν οιαπιθανότητες.

Γιατί, φέρ’ ειπείν, να χαρατσώνουν ου μην και να φορολογούν τους 18χρονους και τις 18χρονες και να μη φορολογούν τα βρέφη;

Γιατί να μη βγαίνουν τις νύχτες καρακόλια και να σημαδεύουν με ένανκόκκινο σταυρό τις πόρτες των σπιτιών που έχουν ή κρύβουν βρέφη, βυζανιάρικα κι άλλους εχθρούς του Σχεδίου Ανασυγκρότησης της χώρας;

Γιατί να μην περνάει ύστερα απ’ τις σημαδεμένες πόρτες ο έφορας, ο κ.Βρούτσης, ο κ. Βορίδης (που είναι και υπέρ της θανατικής ποινής) να κάνουνχαρατσοπαιδομάζωμα;

Κι όποιος δεν έχει να πληρώσει, επιστράτευση! Γιατί δηλαδή επιστράτευσαν μόνον τους ναυτεργάτες;

Επιστράτευση και γερμανικό νούμερο για όλους - καλύτεροι είναι οι γεωργοί απ’ τους ναυτεργάτες και τσινάνε; Τα μουλάρια τσινάνε, όχι τα τρακτέρ! Τα τρακτέρ τούς σκάνε τα λάστιχα οι Τσουκατοστουρναραίοι!

Και με την ευκαιρία, γιατί να μην καταργηθούν οι απεργίες; Ποιος είσαι εσύ, κύριε, και απεργείς εις βάρος του κοινωνικού συνόλου;

Παίρνεις λίγα; Οι άλλοι παίρνουν λιγότερα, κακομαθημένε! Και υπάρχουν κι άλλοι που δεν παίρνουν τίποτα! Αντί να ευχαριστείς τον θεό, τηΔΗΜΑΡ και την κυρία Χριστοφιλοπούλου που έχεις ακόμα δουλειά, γκρινιάζεις κιόλας ότι δεν πληρώνεσαι στην ώρα σου, ή ότι είσαι μήνες απλήρωτος!

Δεν βλέπεις, ανόητε, ότι τελειώνει η μετενέργεια, ότι πάνω από 600.000 εργαζόμενοι θα υποστούν μειώσεις έως και 30% - τι θέλεις επιτέλους;

Δεν βλέπεις τα σχολεία, κακομαθημένε; Λειτουργούν στη βάση τουφιλότιμου των καθηγητών. Δεν βλέπεις τα νοσοκομεία; Λειτουργούν στη βάση του φιλότιμου των γιατρών. Εσύ πόσα θέλεις, ρε, για να αποκτήσειςφιλότιμο; Καλύτερος είσαι απ’ τους δασκάλους ή τους γιατρούς;

Αλλά δεν φταις εσύ! Εμείς φταίμε που σε γδέρνουμε για να σεσώσουμε και η αφεντιά σου ούτε ένα ευχαριστώ!

Δεν βλέπεις τα έσοδα του κράτους που πάνε κατά διαόλου; Τριακόσιαχαρτιά μπήκαμε μέσα μόνον τον Γενάρη! Δεν ντρέπεσαι που σε αφήσαμεάφραγκον και τώρα δεν μπορείς να πληρώσεις τους φόρους σου; Και τι θα γίνει τον Φλεβάρη; Τον Μάρτη; Αμα μπούμε μέσα σόλο καπίκια έναδισεκατομμυριάκι επειδή εσύ είσαι άχρηστος, εμείς θα φταίμε πάλι για τα νέαμέτρα που θα πάρουμε;

Δεν βλέπεις ότι ούτε το ΔΝΤ μπορεί να διορθώσει τα λάθη του και θέλεις να διορθώσεις εσύ τα δικά σου; Ποιος είσαι, ρε; όταν ψήφιζες Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, νόμιζες ότι ο Ράιχενμπαχ ήταν ο Αγιος Φραγκίσκος της Ασίζης και τώρα σου ξινίζει;

Σου το λέει καθαρά ο άνθρωπος! Λάθη - ξελάθη, «καμιά αλλαγή στο πρόγραμμα προσαρμογής»! Τι άλλο να σου πει για να καταλάβεις πόσοσκλαβωμένος είσαι;

Πάψε λοιπόν να διαμαρτύρεσαι και δούλευε, όσον ακόμα έχεις δουλειά. Αλλιώς θα μας αναγκάσεις να φορολογήσουμε και τη διαμαρτυρία! κι ύστερα θα λες ότι φταίμε εμείς που σε φιμώσαμε!

Και για να τελειώνουμε! πότε θα καταλάβετε τι σας γίνεται; ειδήσειςδεν βλέπετε; Mega; ΣΚΑΪ; γιοκ; μόνο τούρκικα σίριαλ βλέπετε; Τι άλλο δηλαδή να σας πουν η Ολγα, ο Μπάμπης και τα άλλα τα παιδιά για να πεισθείτε ότι δεν σας αντέχει η οικονομία; Πρέπει δηλαδή να σας πει ο ίδιος ο κ. Μπόμπολας ή ο κ. Αλαφούζος ότι ξεμένουμε από ασθενοφόρα; ότι ο στρατός δεν έχει καύσιμα; ότι κρυώνετε στο σπίτι; Δεν το ξέρετε εσείς ότι κρυώνετε, δεν το ξέρετε ότι κακοπερνάτε; πρέπει να αναγκάζετε και τα παπαγαλάκια να σας το λένε;

Εχω βαρεθεί την γκρίνια σας. Στις επόμενες περικοπές, θα σκούζετε, στα επόμενα νέα μέτρα, θα φωνάζετε! Δεν καταλαβαίνετε ότι έτσι αμαυρώνετετην εικόνα της χώρας στο εξωτερικό; Πού θα ’ρθει ο ξένος επενδυτής ναεπενδύσει; Αμα βγάλετε εσείς λεφτά, τι θα βγάλει αυτός; μπρόκολα;

Είπα μπρόκολα και θυμήθηκα! Τι σκηνές ήταν αυτές να τρέχετε δώθε κείθε στις ουρές για τζάμπα πατάτες και τζάμπα κουνουπίδια! Είδατε κανέναν πλούσιο να κάνει κάτι τέτοιο; Μόνον οι πλούσιοι δηλαδή μπορούν να είναιαξιοπρεπείς σε αυτόν τον τόπο; τι έγινε η αρχοντιά των φτωχών; Μεαπογοητεύετε! Στο τέλος θα με αναγκάσετε να σας επιστρατεύσω. Και δεν το θέλω.

Θέλω απλώς νόμο και τάξη!

Ησυχία και υπομονή! Και καρτερία! Ουδείς σε βιάζει άμα δεν του κουνάς τον κώλο σου...

email: stathis@enikos.gr

Οι κοινωνικοί αγώνες ως υπόβαθρο της λατινοαμερικάνικης ποίησης

Στις 27 Ιανουαρίου, ο Όμιλος  Κοινωνικού Προβληματισμού και Μελέτης της Ιστορίας "ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ"  σε συνεργασία με τον Σύλλογο Μαρξιστικης Σκέψης "ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΔΑΤΟΣ" πραγματοποίησαν εκδήλωση αφιερωμενη στη ποίηση της Λατινικής Αμερικής. Σημερα δημοσίεύουμε την ομιλία του του Δημήτρη Καλτσώνη, επ. καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

"Τι είναι αυτό που μας γοητεύει στη Λατ. Αμερική, στη λατινοαμερικάνικη ποίηση; Όσο και αν αναζητήσει κανείς την απάντηση, θα καταλήξει πάντοτε στις ίδιες περίπου απαντήσεις.
Πρώτο, γοητεύει η εξωτική Λ. Αμερική και η ποίησή της. Η Λ. Αμερική αποτέλεσε ένα χωνευτήρι πολιτισμών, ένα αμάλγαμα του ιθαγενούς πολιτισμού, του πολιτισμού των ευρωπαίων αποίκων, του πολιτισμού των μαύρων σκλάβων που ήρθαν από την Αφρική, των Ασιατών μεταναστών. Το συνολικό αποτέλεσμα είναι αυτό το τόσο οικείο αλλά και παράλληλα τόσο εξωτικό μίγμα που συγκινεί.
Δεύτερο, γοητεύει η βασανισμένη Λ. Αμερική και η ποίησή της. Οι λαοί της Λ. Αμερικής είναι ζυμωμένοι με τη μακρόχρονη ισπανική αποικιοκρατία, με την ιμπεριαλιστική επικυριαρχία. Η αγριότητα της εκμετάλλευσης, της κοινωνικής αδικίας είναι θεμελιώδη συστατικά της ζωής των λαών αυτών. Στη Λ. Αμερική υπάρχει η πλέον ανισότιμη κατανομή εισοδήματος και κοινωνικού πλούτου, η κοινωνική αδικία είναι κραυγαλέα. Όλα αυτά βρίσκουν την αντανάκλασή τους και στην ποίηση.
Τρίτο, αυτό που κυρίως γοητεύει στη Λ. Αμερική και στην ποίησή της είναι ότι είναι ανυπότακτη. Η ζωή και η ποίηση των λαών της περιοχής σηματοδοτούνται από τους κοινωνικούς αγώνες: από τους αγώνες των ιθαγενών ενάντια στην αποικιοκρατία και τον θρυλικό Τουπάκ Αμάρου μέχρι τους σύγχρονους αγώνες ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού στη Βολιβία που κόστισαν τόσους και τόσους νεκρούς και από τους αγώνες για την εθνική ανεξαρτησία του 19^ου αιώνα μέχρι τη μεξικάνικη επανάσταση, τον Αιμιλιάνο Ζαπάτα και τους σύγχρονους Ζαπατίστας.
Οι αρχές του 20ού αιώνα εισήγαγαν τη Λ. Αμερική στις σύγχρονες κοινωνικές αντιθέσεις. Το 1906 ο Λουίς Εμίλιο Ρεκαμπάρεν, πρωτοπόρος του εργατικού κινήματος στη Χιλή και γενικότερα στη Λ. Αμερική, ιδρυτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής, εκλέχτηκε βουλευτής στο Κοινοβούλιο. Αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι οι εφημερίδες της εποχής είχαν κυριολεκτικά δαιμονοποιήσει τον πρωτοπόρο αγωνιστή τον οποίο παρουσίαζαν σας τέρας που θα απειλούσε με τη φυσική του παρουσία τους άλλους βουλευτές.
Να πώς επέδρασε η προσωπικότητα του Ρεκαμπάρεν στο μεγάλο ποιητή Πάβλο Νερούδα: «Εγώ τότε ήμουνα 16 ή 17 χρονών, ένα πολύ αδύνατο αγόρι, κι έβλεπα τον Ρεκαβάρρεν με πουκάμισο και τους αντίχειρες χωμένους στου γιλέκου τα μανίκια να ξεκουράζεται λίγο απ’ τη δουλειά του. Ήταν τυπογράφος εκεί. Από τον καιρό εκείνο ο Ρεκαββάρεν μου είχε κινήσει την προσοχή»[1].
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1932, μετά από ένα λαϊκό ξεσηκωμό που ανέτρεψε τη δικτατορία του Ιμπάνιες, ανακηρύχθηκε η Χιλή σοσιαλιστική δημοκρατία. Αυτή η σοσιαλιστική δημοκρατία που διάρκεσε μόλις 100 ημέρες έλαβε μια σειρά μέτρα κοινωνικής πολιτικής και ανόρθωσης του βιοτικού επιπέδου του λαού τα οποία ήταν πρωτόγνωρα για τη Λ. Αμερική. Στην κυβέρνηση αυτή υπουργός Υγείας ήταν ο νεαρός γιατρός Σαλβαδόρ Αλλιέντε, μετέπειτα πρόεδρος της χώρας, συναγωνιστής και φίλος του ποιητή Νερούδα.
Το γεγονός εκείνο που σημάδεψε καθοριστικά τη ζωή, τους αγώνες και την ποίηση των λαών της Λ. Αμερικής στον 20ό αιώνα ήταν η νικηφόρα σοσιαλιστική επανάσταση στην Κούβα. Προηγήθηκαν αλλά και ακολούθησαν σημαντικοί λαϊκοί αγώνες, άλλοτε επιτυχείς, άλλοτε όχι. Όλοι τους, όπως ήταν φυσικό, άσκησαν τεράστια επίδραση στην ποίηση, στη λογοτεχνία.
Μνημονεύουμε μερικούς: το 1954 ανατράπηκε από τους μισθοφόρους της CIA η προοδευτική κυβέρνηση Άρμπενς στη Γουατεμάλα η οποία είχε επιχειρήσει να πραγματοποιήσει αγροτική μεταρρύθμιση και για το λόγο αυτό βρέθηκε σε τροχιά σύγκρουσης με τα συμφέροντα της United Fruit Co. Το 1966 στην Κολομβία δολοφονήθηκε ο αντάρτης ιερέας Καμίλο Τόρες. Το 1967 βρήκε το θάνατο στη Βολιβία ο Τσε.
Το 1979, μετά από δεκαετίες σκληρών αγώνων, οι αντάρτες Σαντινίστας ανέτρεψαν το μακρόχρονο, αιμοσταγές δικτατορικό καθεστώς. Το 1989, όταν στην Ευρώπη προσπαθούσαν να μας πείσουν για το «τέλος της ιστορίας», στο Σαλβαδόρ οι αντάρτες συνέχιζαν τον τιτάνιο αγώνα τους ενάντια στη δικτατορία η οποία δεν δίσταζε να βομβαρδίζει τις φτωχογειτονιές της πρωτεύουσας. Την ίδια χρονιά το Φεβρουάριο ο λαός της Βενεζουέλας ξεσηκωνόταν ενάντια στα απάνθρωπα μέτρα λιτότητας που είχε επιβάλλει το ΔΝΤ και η κυβέρνηση της χώρας. Η εξέγερση αντιμετωπίστηκε από το στρατό με πάνω από 3000 νεκρούς.
Μια ξεχωριστή στιγμή των λαϊκών αγώνων που επέδρασε ιδιαίτερα στο έργο του ποιητή Πάβλο Νερούδα και όχι μόνο, υπήρξε βέβαια η τρίχρονη κυβέρνηση της «Λαϊκής Ενότητας» στη Χιλή, 1970-1973. Η κυβέρνηση αυτή, υπό τον πρόεδρο Σαλβαδόρ Αλλιέντε τόλμησε να έρθει αντιμέτωπη με τα πολυεθνικά μονοπώλια. Τόλμησε να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα εθνικοποιήσεων των στρατηγικών τομέων της οικονομίας της χώρας και, στη βάση αυτών, να αρχίσει την αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου σε όφελος των φτωχών και των αδικημένων. Εθνικοποίησε τη βασική πλουτοπαραγωγική πηγή της χώρας, το χαλκό, που τον λυμαίνονταν οι πολυεθνικές των ΗΠΑ. Η λαϊκή κυβέρνηση Αλλιέντε δίστασε δυστυχώς να εξοπλίσει την εργατική και λαϊκή πολιτοφυλακή και έτσι βρέθηκε άοπλη και αδύναμη μπροστά στην τρομοκρατία της αντίδρασης, μπροστά στο στρατιωτικό πραξικόπημα που πραγματοποίησε η ολιγαρχία του πλούτου με τη βοήθεια και καθοδήγηση των ΗΠΑ.
Στον αγώνα αυτό ο ποιητής Νερούδα ήταν παρών. «Μια φορά ακόμα σκέφτηκα πως έπρεπε να τους υπερασπιστώ. Υπερασπιστώ… Υπερασπιστώ… Τι παράξενη λέξη! Να υπερασπιστώ τον άνθρωπο, το λαό, τον αριθμό της φυλής, το κύτταρο της πατρίδας, να το υπερασπιστώ από άλλους ανθρώπους. Σ’ άλλα χώματα πρέπει να τον υπερασπιστείς από τον πόλεμο, από τα άγρια θηρία. Εδώ πρέπει να τον υπερασπιστούμε απ’ τη θανάσιμη μιζέρια, την πείνα, την αρρώστεια, την εγκατάλειψη. Πρέπει να τον υπερασπιστούμε από κείνους που τον εκμεταλλεύονται και του επιτίθενται, από κείνους που όταν δεν μπόρεσαν να τον μεταβάλουνε σε δούλο, γεμάτοι λύσσα και μίσος, ψάχνουνε για συνενόχους που προδίνουνε και διαιρούν»[2].
Το 1969 μιλώντας σε συνέντευξη τύπου ο ποιητής και συνάμα γερουσιαστής του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής Νερούδα υπογράμμιζε: «Θα υποστηρίζουμε πάντα το πρόγραμμα κάθε κόμματος που θα έχει ένα επαναστατικό και ρεαλιστικό περιεχόμενο. Όσο για τη βιομηχανία, εμείς είμαστε ενάντια στα μονοπώλια, είμαστε ενάντια στις τοποθετήσεις στον τόπο μας των ξένων κεφαλαίων που έκαναν να βαρύνει μια κεφαλαιοκρατική πολιτική στη χώρα μας… Εμείς υποστηρίζουμε την εκβιομηχανοποίηση της χώρας μας, χωρίς να αποδεχτούμε, φυσικά, όπως είπα χτες, την εκμετάλλευση του προλεταριάτου μας»[3].

Στις σημερινές, δύσκολες στιγμές που περνά η χώρα μας και ο λαός, ας κρατήσουμε τη συμβολή του ποιητή. Ας μην ξεχνάμε τη διδαχή της ιστορίας και της ποίησης. Το καλύτερο αύριο δεν θα έρθει με την υποβολή διαπιστευτηρίων στην Ουάσιγκτον και στο Βερολίνο. Το καλύτερο αύριο μπορεί να έρθει μόνο με τον ενωμένο, ανυποχώρητο λαϊκό αγώνα. Οι καλύτερες μέρες μπορούν να έρθουν αν προσπαθήσουμε κοπιαστικά για να συγκροτηθεί ένα λαϊκό μέτωπο, ένα δημοκρατικό, πατριωτικό μέτωπο το οποίο θα τα βάλει με τους κάθε λογής δυνάστες, όποιοι κι αν είναι αυτοί: είτε είναι η εγχώρια ολιγαρχία, είτε το ΔΝΤ, η τρόικα, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ.
Επειδή θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι το έργο αυτό φαντάζει σήμερα πολύ δύσκολο, ίσως και ακατόρθωτο, ας θυμηθούμε το Νερούδα που απευθυνόμενος στους αμερικανοστήρικτους δικτάτορες της Λ. Αμερικής έγραφε: «τι μπορείς εσύ καταραμένε, ενάντια στον αγέρα;». Για να συμπληρώσει σε άλλη ευκαιρία με ειρωνικό τρόπο: «η ποίηση είναι πολύ επικίνδυνη για τις καλές κυβερνήσεις».
Ας αντλήσουμε λοιπόν επαναστατική αισιοδοξία από τη λατινοαμερικάνικη ποίηση. Ας αντλήσουμε αισιοδοξία από την αγάπη για τη ζωή, για τη βροχή, τον ήλιο, για τη μυρωδιά του χώματος, το χρώμα του χαλκού, το «κρασί της πατρίδας», από την αγάπη για τον άνθρωπο".

---

[1] Βλ. Π. Νερούδα, Άπαντα, τ. 1, Αθήνα, εκδ. Άλμπατρος, χ.χρ., σελ. 211.
[2] Βλ. Π. Νερούδα, Άπαντα, τ. 1, Αθήνα, εκδ. Άλμπατρος, χ.χρ., σελ. 171.
[3] Βλ. Π. Νερούδα, Άπαντα, τ. 1, Αθήνα, εκδ. Άλμπατρος, χ.χρ., σελ. 185.